جای خالی مدیریت دانش در تامین اجتماعی
در مقطعی از تاریخ ایران سه سازمان در عرصه های صنعت ، فرهنگ و اجتماع شکل گرفتند سازمان گسترش و نوسازی صنایع ایران ، کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان و سازمان تامین اجتماعی که هر یک در حوزه خود اثرات ماندگاری بر جای گذاشتند که پرداختن به همه آنها در این مقال و مجال نمی گنجد. اگر چه دوران رشد و نمو اصلی سازمان اجتماعی در دهه 50 بود ولیکن سابقه بیمه های اجتماعی کارگری و یا سازو کارهای مشابه آن ( صندوقهای تعاون و رفاه کارگران متشکله در کارخانجات و بنگاههای اقتصادی و سازمان بیمه های اجتماعی کارگران ) به پیش از آن نیز می رسد .
بی شک قوام و دوام سازمان تامین اجتماعی مرهون تلاشهای علمی و عملی مردان و زنانی است که در ادوار مختلف، این سازمان را از تند باد های حوادث و بحرانها عبور داده و شرایط کنونی سازمان که بهر حال و من حیث المجموع بطور نسبی شرایط مطلوب تری نسبت به سایر صندوقهای بیمه گر اجتماعی کشور دارد،وام دار مساعی و مجاهدات این مدیران و کارشناسان سابق و لاحق می باشد .
علی القاعده در ادوار مختلف تاریخ سازمان نقاط عطفی وجود داشته و دارد که برخی از افراد، گروهها ، مقامات وقت و ... قصد دست اندازی به سازمان را داشته اند و برخی مدیران و کارشناسان سازمان در مقابل این کارها ایستادگی نموده و یا برای گذر از بحران راه حل اقتضایی بکار گرفتند و علی النهایه اگر نتوانستند به نتیجه مطلوب دست یابند خود را بازنشست نموده و یا از سمت خود استعفاء داده اند، چه بسا افرادی که پیشنهاد ارتقاء و انتصاب دریافت کردند با شروط و قیودی که مستلزم رها کردن حریت و حمیت سازمانی بود ولی آنرا پس زدند و چه بسیار افرادی که در هجوم فشارها و مصائب سازمانی و برای مقابله با هجمه هایی که کیان و تمامیت سازمان را در معرض خطر قرار داده بود راه حل جایگزینی را یافته و اقتضائاً به آن رضا دادند، برای اینکه کلیت سازمان دچار خدشه و خلل نشود و در حال حاضر که ما و یا دیگران برمسند قضاوت در قبال سیر تطور سازمان می نشینیم ، نسبت به آنها نقد داریم . مدیران و کارشناسان سازمان در بزنگاههای تاریخی بایستی تصمیم می گرفتند و عمل می کردند و پر واضح است که در همان زمان و یا پس از گذشت مدتی، فرآیند های ترسیمی و قوانین تدوینی آنها بطور کامل محقق نمی شد و یا قوانین خوب به دست مجریان بد می افتاد و قس علیهذا
بهرروی سازمان تامین اجتماعی ، سازمان بزرگی بوده و هست و بزرگان و سرآمدان بسیاری را به خود دیده است، سازمانی که روزگاری پروفسور هشترودی و پروفسور سجادی نژاد مشاوران معاونین و مدیران کل آن بودند و مدیران و کارشناسان سرآمد، نخبه و اندیشمندی سکانداری امور آن را برعهده داشتند، از بد حادثه و بویژه در طی یک دهه اخیر محل تاخت و تاز اخلاق ، فرهنگ، امانت داری و ... قرار گرفت به گونه ای که اگر کسی الان بدون توجه به آن پیشینه، نگاهی به سازمان بیاندازد باور نمی کند که این سازمان 15 سال پیش اولین استانداردISO بیمارستانی و شعب را در کشور دریافت نمود، نظام پیشنهادات پیاده کرد و طرح تربیت مدیران آینده را سه سال زودتر از سازمان گسترش و سازمان مدیریت صنعتی به مورد اجرا گذاشت و ...
هفته گذشته اولین جلسه از سری جدید سخنرانی های علمی موسسه عالی پژوهش تامین اجتماعی با موضوع داده کاوی و در سازمان تامین اجتماعی برگزار شد و مباحث به گونه ای مطرح شد که گویی مقوله داده کاوی موضوع بدیع و ابتکاری است که برای اولین بار در سازمان مطرح می شود و این در حالی است که در سال 1386 من مدیر عامل شرکت مشاور مدیریت و خدمات ماشینی تامین بودم و در آنجا بحث داده کاوی مطرح شد و گزارش مبسوطی برای تبیین ضرورتها و الزامات پیاده سازی آن در سازمان تامین اجتماعی تهیه شد و بصورت مقاله علمی توسط یکی از کارشناسان شرکت در یکی از همایش های ملی ارائه گردید و در همان ایام بصورت علمی در زمینه رفع همپوشانی مستمری ها و نیز رفع همپوشانی بیمه بیکاری و لیست و بازرسی بکارگیری و عملیاتی شد .
بهر تقدیر بسیاری از تجارب تلخ و شیرین سازمان تامین اجتماعی در سینه های فراخ و ستبر همکاران شاغل و بازنشسته سازمان تامین اجتماعی وجود دارد که بعلت فقدان مدیریت دانش و عدم مستند سازی تاریخ شفاهی تامین اجتماعی بطور منسجم و مستمر، با خروج همکاران (بازنشستگی ، استعفاء ، بازخریدی و ... ) و یا رحلت همکاران از کف سازمان و نسل های فعلی و آتی آن می رود . چه بسیار از دقائق و ظرائف سازمانی و تجارب مثبت و منفی که در دل مدیران و کارشناسان سازمان همچون سعیدی ، بدیعی ،روز یفراخ ، تشرعی ، دربانیان ، مظفر کریمی و ... بود که دیگر در دسترس نیست و چه بسیار تجارب و اندوخته هایی که هم اکنون در دل آلب ارسلان هایی است که در بستر بیماری هستند و دیگر توش و توان ارائه و حتی نطق بیانش را ندارند و چه بسیاران دیگری که به طرق مختلف از دسترس ما خارج شده و می شوند.
جای بسی خوشحالی است که با توجه به امکاناتی که از ناحیه ICTو اینترنت فراهم آمده است ، خانواده مرحوم مظفر کریمی همت گماشتند و پس از فوت ایشان ، دارند فایل های کامپیوتری مقالات ، گزارشات و ... ایشان را در وبلاگش www.milacoo.ir بارگذاری می کنند و این فرصت را برای نسل فعلی و نسل های آتی مدیران و کارشناسان سازمان فراهم می سازند که از تجارب و اندوخته های ایشان بهره مند شوند و اینکار شایسته تقدیر است، ولی بنظر می رسد سازمان بایستی در زمینه مستند سازی تاریخ شفاهی تامین اجتماعی و شکل دهی مدیریت دانش اقدامات منسجم و پایدار و ماندگای را صورت دهد .
هفته گذشته همچنین جناب آقای دکتر کرباسیان از مدیران عامل اسبق سازمان که نقش بسزایی در احیاء مجدد و شکل گیری ساحت نوین سازمان تامین اجتماعی در دهه 70 داشته و بسیاری از نهادسازی ها و نظام سازی های ایشان هنوز در سازمان جاری و ساری است والان در کسوت عضویت در هیات امناء سازمان تامین اجتماعی حضور دارند به جلسه هیئت مدیره سازمان تامین اجتماعی تشریف آورند و بیان برخی از خاطرات ایشان در دوران مسئولیت در سازمان تامین اجتماعی و مشکلات و مضایقی را که در دفاع از کیان سازمان داشتند و تجارب مدیریتی ایشان ، برای من بسیار درس آموز بود و صد افسوس که سازمان نتوانسته حتی در جهت مستند سازی تاریخ شفاهی مدیران عامل سابق خود گام بردارد تا نسل فعلی بتوانند از آن درس بگیرند.
در گذشته و بویژه در اواخر دهه هفتاد اقداماتی در این زمینه صورت گرفت، راه اندازی موزه و نمایشگاه دائمی تامین اجتماعی ، مستند سازی تاریخ مطبوعاتی تامین اجتماعی درنشریه آتیه و انجام برخی مصاحبه ها در نشریه آتیه و عصر تامین ( اداره کل تامین اجتماعی تهران برگ ) ، مستند سازی مصوبات شورایعالی از طریق موسسه عالی پژوهش تامین اجتماعی و ... که بهر تقدیر با هجمه هایی که طی یک دهه اخیر به اخلاق ، فرهنگ ، هیمنه کارشناسی و ... سازمان صورت گرفت، بسیاری از این اقدامات نابود شد و یا ناکام و ناتمام ماند. در اوائل دهه 90 نیز کار مصاحبه با تعدادی از پیشکسوتان تامین اجتماعی نظیر مرحوم سعیدی و مرحوم بدیعی توسط دوتن از همکاران گرانقدر سازمان انجام پذیرفت که نتایج آن در فضای مجازی منتشر شد .
در زمانی که مدیر عامل شرکت رفاه گستر تامین اجتماعی بودم پیشنهاد مبسوطی را برای اجرای طرح مستند سازی تاریخ شفاهی تامین اجتماعی در قالب برگزاری تور های گروهی همکاران بازنشسته ارائه کردم که در فضای آن زمان سازمان مورد موافقت قرار نگرفت و سپس در اواخر دهه 80 با تعدادی از همکاران نسبت به ایجاد یک سازمان مردم نهاد در حوزه رفاه تامین اجتماعی اقدام گردید و نامه و پرسشنامه زیر برای اجرای طرح مستند سازی تاریخ شفاهی تامین اجتماعی طراحی شد، ولی بعلت مشکلات و مضایق مالی و اجرایی ابتر ماند. علیهذا بنظر می رسد دیگر وقت آن رسیده است که سازمان تامین اجتماعی بطور منسجم و نظام مند موضوع مستند سازی تاریخ شفاهی تامین اجتماعی و مدیریت دانش را در دستور کار خود قرار دهد قبل از آنکه بقول قیصر امین پور " ناگهان چه زود دیر می شود "
به نام خداوند بخشندۀ مهربان
محضر همکار ارجمند جناب آقای / سرکار خانم
با سلام و تحیات وافر
احتراماً ، همانطور که استحضار دارید سازمان تأمین اجتماعی یکی از عرصه های مهم و تأثیر گذار خدمت به کشور عزیزمان ایران می باشد که جنابعالی در برهه ای از زندگی خود توفیق حضور در نظامات تصمیم سازی و تصمیم گیری و اجرایی آنرا داشته اید . بر خود فرض می دانم در همین ابتدا یاد و خاطره گرانقدر یاران و همکارانی که روزهایی در کنار شما و ما سازمان را از برکت تلاشها و مجاهدت های فکری و علمی خود مشحون می ساختند و اکنون چهره در نقاب خاک کشیده اند را گرامی داشته و آرزو نمایم که روح بلند این عزیزان قرین رحمت واسعه حضرت حق تعالی قرار گیرد .
بهر تقدیر و متاسفانه مقوله " تأمین اجتماعی " در هیچیک از سطوح ابتدایی تا عالی تحصیلی تدریس نمی شود و هیچ دانشگاه یا پژوهشگاه یا رشته تحصیلی در زمینۀ تأمین اجتماعی وجود ندارد و در طول ادوار فعالیت این سازمان بطور مستمر و همه جانبه نسبت به مستند سازی و تدوین تاریخ مکتوب آن اقدام نگردیده و با توجه به نبود نظام استاد ـ شاگردی ( برای انتقال تجربیات پیشکسوتان به شاغلین ) ، گسست بین النسلی ناشی از فاصلۀ استخدامی دهساله ( سالهای 1354 تا 1364) و خلاء وجودی نیروهای مجرب در کنار کارکنان جدیدالاستخدام ، اتکاء غالب پرسنل جدید به خروجی های عملیاتی سیستم های رایانه ای و کاهش مراجعات آنان به مستندات و مکتوبات سازمانی ، تغییرات سریع مدیریتی و بسط و تعمیم این جابجایی تا پایین ترین سطوح مدیریتی و کارشناسی و تواتر و توالی تغییرات و... هنوز هم سازمان تأمین اجتماعی به این قدمت فعالیتی ، صحنۀ آزمون و خطا ست و جولانگاه راه حل های آزمون شده و... گردیده است .در حالی که " هزار راه نرفته " در پیش دارد و هیچ تاریخ نگاری و مستند سازی جامعی در دست نیست تا بتواند چراغ راه آینده قرار گرفته و تشخیص راه حل های موفق از ناموفق را تسهیل سازد .
نظر به این الزامات و ضروریات از سال 1380 گروهی از همکاران شما درصدد ایجاد یک تشکل صنفی و غیر سیاسی در حوزۀ تأمین اجتماعی برآمدند که بنابر ملاحظات و مقتضیات و با توجه به مضایق و محدودیتها بالاخره اخیراً موفق به تأسیس و اخذ مجوز رسمی فعالیت یک سازمان مردم نهاد ( سمن یا NGO) بعنوان تشکل کاملاً صنفی و غیرسیاسی برای فعالان حوزۀ " رفاه و تأمین اجتماعی " و بمنظور بسط و ارتقاء فرهنگ تأمین اجتماعی و...از وزارت کشور گردیدیم و در حال تدارک مقدمات اجرایی استقرار و فعالیت آن می باشیم. که برخی از مستندات مربوط به انجمن موصوف جهت مزید استحضار به ضمیمۀ این نامه ایفاد می گردد و اطلاعات تکمیلی را می توانید در سایت های انجمن به نشانی های ... و ... ملاحظه فرمایید .
در اولین گام و به منظور بهره مندی از برکات و منشأت ارزشمند تضارب آراء و افکار و با هدف مستند سازی تاریخ شفاهی سازمان تأمین اجتماعی قصد داریم تا از نظرات جنابعالی که یکی از فعالان حوزۀ تأمین اجتماعی بوده و هستید استفاده نماییم . بهمین منظور چارچوب کلی پرسشنامه و سؤالات مصاحبه بشرح پیوست تنظیم و تقدیم شده است ، خواهشمند است با تهیه جوابیه ( بصورت نوشتاری دست نویس و یا فایل تایپی ) و یا ارسال فایل صوتی و یا اختصاص وقت ملاقات حضوری و مصاحبه برای همکاران انجمن ، ما را در پیشبرد این طرح یاری دهید . همچنین انجام این مصاحبه بصورت اینترنتی نیز مقدور است و برای این منظور می توانید از طریق مراجعه به آدرس فوق پاسخ های خود را درج و در اختیار طرح قرار دهید .
پاسخ های واصله در سایت مذکور در اختیار عموم و بویژه مدیران و کارشناسان حوزۀ رفاه و تأمین اجتماعی قرار گرفته و همچنین بتدریج با فراهم شدن بضاعت مالی برای انجمن و یا با یافتن حامی ( اسپانسر) در قالب کتاب چاپ و منتشر شده و همچنین در همایش " تجلیل از مفاخر تأمین اجتماعی ایران " یا تقدیر از " چهره های ماندگار تأمین اجتماعی " و یا در نشستهای ماهانه ای تحت عنوان " چهره های ماه تأمین اجتماعی " مورد بحث و تبادل نظر بیشتر قرار خواهد گرفت .
شایان ذکر اینکه بلحاظ فرایند طولانی تأسیس انجمن های مردم نهاد و لزوم حضور مؤسسین در مراحل مختلف آن نظیر انگشت نگاری و... تصمیم گرفتیم که این حقیر و جمعی از همکاران مراحل تأسیس را طی نموده و پس از تکوین و شکل گیری انجمن بتوانیم در خدمت جمعی از بزرگان حوزۀ رفاه و تأمین اجتماعی نظیر جنابعالی و سایر عزیزان بعنوان اعضای هیئت امناء و هیئت مدیره باشیم و اینجانب و همکاران تحت راهبری عالیه پیشکسوتان این عرصه فعالیت نمائیم فلذا چنانچه جنابعالی مایل به همکاری و مساعدت فکری و عملی به این انجمن و همراهی و همیاری در جهت بسط و اعتلای مقوله تأمین اجتماعی می باشید ، با خوشوقتی پذیرای حضور شما در ارکان انجمن خواهیم بود.
خواهشمند است در صورت تمایل به انجام ملاقات و مصاحبه حضوری و یا برای اطلاع از سایر مسائل و موضوعات مرتبط با پرسشنامه پیوستی با ... " مدیر اجرایی طرح " به شماره تلفن ... و یا آدرس ایمیل... تماس حاصل فرمایید.
رجاء واثق دارد تا با بهره گیری از مظاهرت فکری و عملی آنجناب و سایر پیشکسوتان و فعالان عرصه رفاه و تأمین اجتماعی بتوانیم گامهای مؤثرتری در بسط و تعالی این مقوله برداشته و خدمتی در حد بضاعت خویش به ملت ایران بالاخص شرکای اجتماعی سازمان تأمین اجتماعی عرضه و ادای دین و احترامی به روح بلند همکاران در گذشته نموده و چراغی فراراه مدیران و کارشناسان نسل فعلی و نسلهای آینده سازمان تأمین اجتماعی قرار دهیم .
به نام خداوند بخشندۀ مهربان
پرسشنامه / سؤالات مصاحبه با پیشکسوتان و فعالان حوزۀ رفاه و تأمین اجتماعی
1) نام و نام خانوادگی :
2) تاریخ تولد :
3) محل تولد:
4) مدرک و رشتۀ تحصیلی :
5) سمت یا شغل یا فعالیت فعلی :
6) تاریخ شروع خدمت در سازمان تأمین اجتماعی :
7) محل خدمت :
8) تاریخ ترک سازمان تأمین اجتماعی :
9) در صورت تمایل سرگذشت زندگی خود را بطور مختصر و بصورت خودنگاری ( اتو بیوگرافی ) بیان فرمایید :
10) سرگذشت کاری یا رزومه و سوابق کاری ( تجربیات مدیریتی و کارشناسی و مسئولیت های اجرایی و پژوهشی ) خود را از ابتدا تا کنون بیان فرمایید :
11) نحوۀ آشنایی و یا ورودتان به سازمان تأمین اجتماعی و حوزۀ رفاه و تأمین اجتماعی را شرح دهید :
12) نوع نگاه و تحلیل شما از تأمین اجتماعی تا قبل از ورودتان به آن چگونه بود ؟
13) مهمترین و شاخص ترین اقدامات و فعالیت های شما در حوزۀ رفاه و تأمین اجتماعی از گذشته تا کنون چه بوده است ؟
14) شیرین ترین خاطره شما از دوران ارتباط با سازمان تأمین اجتماعی کدام است ؟
15) تلخ ترین خاطره شما از دوران ارتباط با سازمان تأمین اجتماعی کدام است ؟
16) اگر مجدداً توفیق حضور در سازمان تأمین اجتماعی را بیابید چه اقداماتی را انجام می دهید و چه کارهایی را که در گذشته انجام داده اید را تکرار نمی کنید؟
17) اگر زمانی مسئولین فعلی و یا آتی سازمان تأمین اجتماعی بخواهند از نظرات شما در ادارۀ آن استفاده کنند چه توصیه هایی به آنها دارید و چه اولویتهایی را در دستور کار آنها قرار می دهید ؟
18) اگر بخواهید در یک جمله و یا پاراگراف سازمان تأمین اجتماعی را تعریف چه می نویسید ؟
19) اگر بخواهیم شعار یا آرمان سازمان تأمین اجتماعی را در یک جمله کوتاه بیان کنیم نظر شما چیست ؟
20) اگر بخواهیم رنگ سازمان تأمین اجتماعی را مشخص کنیم شما سازمان را چه رنگی می بینید یا چه رنگی باید باشد؟
21) در حال حاضر مهمترین " نقاط قوت " سازمان تأمین اجتماعی چیست ؟
22) در حال حاضر مهمترین " نقاط ضعف " سازمان تأمین اجتماعی چیست ؟
23) در شرایط حاضر اصلی ترین " تهدیداتی " که پیش روی سازمان تأمین اجتماعی قرار دارد چیست ؟
24) در شرایط حاضر اصلی ترین " فرصتهایی " که پیش روی سازمان تأمین اجتماعی قرار دارد چیست ؟
25) راهکارهای پیشنهادی شما برای تبدیل نقاط ضعف به قوت و مبدل ساختن تهدیدات به فرصتهای سازمان تأمین اجتماعی چیست ؟
26) فکر می کنید این مکاتبه باید با چه افراد دیگری انجام شود ؟ لطفاً اسامی و مشخصات افراد پیشنهادی و در صورت امکان تلفن یا آدرس ایمیل آنها را درج فرمایید
27) به نظر شما مفاخر تأمین اجتماعی و چهره های ماندگار سازمان باید دارای چه خصوصیاتی باشند؟
28) با توجه به تعریف فوق چند تن از آنها را با ذکر دلیل و اقدامات شاخص و برجسته ایشان نام ببرید.
29) شما چه کمکهای فکری و عملی می توانید به این طرح ( مستند سازی تاریخ شفاهی سازمان تأمنی اجتماعی و تجلیل از مفاخر تأمین اجتماعی ایران ) و یا به انجمن بفرمایید؟
30) نظر خود را درخصوص نحوه اداره مظلوب سه بخش اساسی سازمان تامین اجتماعی یعنی بخش های بیمه ای ودرمانی و سرمایه گذاری تبیین فرمائید؟بطور مثال در بخش درمان شما قائل به درمان مستقیم هستید یا در مان غیر مستقیم؟و...
بی شک قوام و دوام سازمان تامین اجتماعی مرهون تلاشهای علمی و عملی مردان و زنانی است که در ادوار مختلف، این سازمان را از تند باد های حوادث و بحرانها عبور داده و شرایط کنونی سازمان که بهر حال و من حیث المجموع بطور نسبی شرایط مطلوب تری نسبت به سایر صندوقهای بیمه گر اجتماعی کشور دارد،وام دار مساعی و مجاهدات این مدیران و کارشناسان سابق و لاحق می باشد .
علی القاعده در ادوار مختلف تاریخ سازمان نقاط عطفی وجود داشته و دارد که برخی از افراد، گروهها ، مقامات وقت و ... قصد دست اندازی به سازمان را داشته اند و برخی مدیران و کارشناسان سازمان در مقابل این کارها ایستادگی نموده و یا برای گذر از بحران راه حل اقتضایی بکار گرفتند و علی النهایه اگر نتوانستند به نتیجه مطلوب دست یابند خود را بازنشست نموده و یا از سمت خود استعفاء داده اند، چه بسا افرادی که پیشنهاد ارتقاء و انتصاب دریافت کردند با شروط و قیودی که مستلزم رها کردن حریت و حمیت سازمانی بود ولی آنرا پس زدند و چه بسیار افرادی که در هجوم فشارها و مصائب سازمانی و برای مقابله با هجمه هایی که کیان و تمامیت سازمان را در معرض خطر قرار داده بود راه حل جایگزینی را یافته و اقتضائاً به آن رضا دادند، برای اینکه کلیت سازمان دچار خدشه و خلل نشود و در حال حاضر که ما و یا دیگران برمسند قضاوت در قبال سیر تطور سازمان می نشینیم ، نسبت به آنها نقد داریم . مدیران و کارشناسان سازمان در بزنگاههای تاریخی بایستی تصمیم می گرفتند و عمل می کردند و پر واضح است که در همان زمان و یا پس از گذشت مدتی، فرآیند های ترسیمی و قوانین تدوینی آنها بطور کامل محقق نمی شد و یا قوانین خوب به دست مجریان بد می افتاد و قس علیهذا
بهرروی سازمان تامین اجتماعی ، سازمان بزرگی بوده و هست و بزرگان و سرآمدان بسیاری را به خود دیده است، سازمانی که روزگاری پروفسور هشترودی و پروفسور سجادی نژاد مشاوران معاونین و مدیران کل آن بودند و مدیران و کارشناسان سرآمد، نخبه و اندیشمندی سکانداری امور آن را برعهده داشتند، از بد حادثه و بویژه در طی یک دهه اخیر محل تاخت و تاز اخلاق ، فرهنگ، امانت داری و ... قرار گرفت به گونه ای که اگر کسی الان بدون توجه به آن پیشینه، نگاهی به سازمان بیاندازد باور نمی کند که این سازمان 15 سال پیش اولین استانداردISO بیمارستانی و شعب را در کشور دریافت نمود، نظام پیشنهادات پیاده کرد و طرح تربیت مدیران آینده را سه سال زودتر از سازمان گسترش و سازمان مدیریت صنعتی به مورد اجرا گذاشت و ...
هفته گذشته اولین جلسه از سری جدید سخنرانی های علمی موسسه عالی پژوهش تامین اجتماعی با موضوع داده کاوی و در سازمان تامین اجتماعی برگزار شد و مباحث به گونه ای مطرح شد که گویی مقوله داده کاوی موضوع بدیع و ابتکاری است که برای اولین بار در سازمان مطرح می شود و این در حالی است که در سال 1386 من مدیر عامل شرکت مشاور مدیریت و خدمات ماشینی تامین بودم و در آنجا بحث داده کاوی مطرح شد و گزارش مبسوطی برای تبیین ضرورتها و الزامات پیاده سازی آن در سازمان تامین اجتماعی تهیه شد و بصورت مقاله علمی توسط یکی از کارشناسان شرکت در یکی از همایش های ملی ارائه گردید و در همان ایام بصورت علمی در زمینه رفع همپوشانی مستمری ها و نیز رفع همپوشانی بیمه بیکاری و لیست و بازرسی بکارگیری و عملیاتی شد .
بهر تقدیر بسیاری از تجارب تلخ و شیرین سازمان تامین اجتماعی در سینه های فراخ و ستبر همکاران شاغل و بازنشسته سازمان تامین اجتماعی وجود دارد که بعلت فقدان مدیریت دانش و عدم مستند سازی تاریخ شفاهی تامین اجتماعی بطور منسجم و مستمر، با خروج همکاران (بازنشستگی ، استعفاء ، بازخریدی و ... ) و یا رحلت همکاران از کف سازمان و نسل های فعلی و آتی آن می رود . چه بسیار از دقائق و ظرائف سازمانی و تجارب مثبت و منفی که در دل مدیران و کارشناسان سازمان همچون سعیدی ، بدیعی ،روز یفراخ ، تشرعی ، دربانیان ، مظفر کریمی و ... بود که دیگر در دسترس نیست و چه بسیار تجارب و اندوخته هایی که هم اکنون در دل آلب ارسلان هایی است که در بستر بیماری هستند و دیگر توش و توان ارائه و حتی نطق بیانش را ندارند و چه بسیاران دیگری که به طرق مختلف از دسترس ما خارج شده و می شوند.
جای بسی خوشحالی است که با توجه به امکاناتی که از ناحیه ICTو اینترنت فراهم آمده است ، خانواده مرحوم مظفر کریمی همت گماشتند و پس از فوت ایشان ، دارند فایل های کامپیوتری مقالات ، گزارشات و ... ایشان را در وبلاگش www.milacoo.ir بارگذاری می کنند و این فرصت را برای نسل فعلی و نسل های آتی مدیران و کارشناسان سازمان فراهم می سازند که از تجارب و اندوخته های ایشان بهره مند شوند و اینکار شایسته تقدیر است، ولی بنظر می رسد سازمان بایستی در زمینه مستند سازی تاریخ شفاهی تامین اجتماعی و شکل دهی مدیریت دانش اقدامات منسجم و پایدار و ماندگای را صورت دهد .
هفته گذشته همچنین جناب آقای دکتر کرباسیان از مدیران عامل اسبق سازمان که نقش بسزایی در احیاء مجدد و شکل گیری ساحت نوین سازمان تامین اجتماعی در دهه 70 داشته و بسیاری از نهادسازی ها و نظام سازی های ایشان هنوز در سازمان جاری و ساری است والان در کسوت عضویت در هیات امناء سازمان تامین اجتماعی حضور دارند به جلسه هیئت مدیره سازمان تامین اجتماعی تشریف آورند و بیان برخی از خاطرات ایشان در دوران مسئولیت در سازمان تامین اجتماعی و مشکلات و مضایقی را که در دفاع از کیان سازمان داشتند و تجارب مدیریتی ایشان ، برای من بسیار درس آموز بود و صد افسوس که سازمان نتوانسته حتی در جهت مستند سازی تاریخ شفاهی مدیران عامل سابق خود گام بردارد تا نسل فعلی بتوانند از آن درس بگیرند.
در گذشته و بویژه در اواخر دهه هفتاد اقداماتی در این زمینه صورت گرفت، راه اندازی موزه و نمایشگاه دائمی تامین اجتماعی ، مستند سازی تاریخ مطبوعاتی تامین اجتماعی درنشریه آتیه و انجام برخی مصاحبه ها در نشریه آتیه و عصر تامین ( اداره کل تامین اجتماعی تهران برگ ) ، مستند سازی مصوبات شورایعالی از طریق موسسه عالی پژوهش تامین اجتماعی و ... که بهر تقدیر با هجمه هایی که طی یک دهه اخیر به اخلاق ، فرهنگ ، هیمنه کارشناسی و ... سازمان صورت گرفت، بسیاری از این اقدامات نابود شد و یا ناکام و ناتمام ماند. در اوائل دهه 90 نیز کار مصاحبه با تعدادی از پیشکسوتان تامین اجتماعی نظیر مرحوم سعیدی و مرحوم بدیعی توسط دوتن از همکاران گرانقدر سازمان انجام پذیرفت که نتایج آن در فضای مجازی منتشر شد .
در زمانی که مدیر عامل شرکت رفاه گستر تامین اجتماعی بودم پیشنهاد مبسوطی را برای اجرای طرح مستند سازی تاریخ شفاهی تامین اجتماعی در قالب برگزاری تور های گروهی همکاران بازنشسته ارائه کردم که در فضای آن زمان سازمان مورد موافقت قرار نگرفت و سپس در اواخر دهه 80 با تعدادی از همکاران نسبت به ایجاد یک سازمان مردم نهاد در حوزه رفاه تامین اجتماعی اقدام گردید و نامه و پرسشنامه زیر برای اجرای طرح مستند سازی تاریخ شفاهی تامین اجتماعی طراحی شد، ولی بعلت مشکلات و مضایق مالی و اجرایی ابتر ماند. علیهذا بنظر می رسد دیگر وقت آن رسیده است که سازمان تامین اجتماعی بطور منسجم و نظام مند موضوع مستند سازی تاریخ شفاهی تامین اجتماعی و مدیریت دانش را در دستور کار خود قرار دهد قبل از آنکه بقول قیصر امین پور " ناگهان چه زود دیر می شود "
به نام خداوند بخشندۀ مهربان
محضر همکار ارجمند جناب آقای / سرکار خانم
با سلام و تحیات وافر
احتراماً ، همانطور که استحضار دارید سازمان تأمین اجتماعی یکی از عرصه های مهم و تأثیر گذار خدمت به کشور عزیزمان ایران می باشد که جنابعالی در برهه ای از زندگی خود توفیق حضور در نظامات تصمیم سازی و تصمیم گیری و اجرایی آنرا داشته اید . بر خود فرض می دانم در همین ابتدا یاد و خاطره گرانقدر یاران و همکارانی که روزهایی در کنار شما و ما سازمان را از برکت تلاشها و مجاهدت های فکری و علمی خود مشحون می ساختند و اکنون چهره در نقاب خاک کشیده اند را گرامی داشته و آرزو نمایم که روح بلند این عزیزان قرین رحمت واسعه حضرت حق تعالی قرار گیرد .
بهر تقدیر و متاسفانه مقوله " تأمین اجتماعی " در هیچیک از سطوح ابتدایی تا عالی تحصیلی تدریس نمی شود و هیچ دانشگاه یا پژوهشگاه یا رشته تحصیلی در زمینۀ تأمین اجتماعی وجود ندارد و در طول ادوار فعالیت این سازمان بطور مستمر و همه جانبه نسبت به مستند سازی و تدوین تاریخ مکتوب آن اقدام نگردیده و با توجه به نبود نظام استاد ـ شاگردی ( برای انتقال تجربیات پیشکسوتان به شاغلین ) ، گسست بین النسلی ناشی از فاصلۀ استخدامی دهساله ( سالهای 1354 تا 1364) و خلاء وجودی نیروهای مجرب در کنار کارکنان جدیدالاستخدام ، اتکاء غالب پرسنل جدید به خروجی های عملیاتی سیستم های رایانه ای و کاهش مراجعات آنان به مستندات و مکتوبات سازمانی ، تغییرات سریع مدیریتی و بسط و تعمیم این جابجایی تا پایین ترین سطوح مدیریتی و کارشناسی و تواتر و توالی تغییرات و... هنوز هم سازمان تأمین اجتماعی به این قدمت فعالیتی ، صحنۀ آزمون و خطا ست و جولانگاه راه حل های آزمون شده و... گردیده است .در حالی که " هزار راه نرفته " در پیش دارد و هیچ تاریخ نگاری و مستند سازی جامعی در دست نیست تا بتواند چراغ راه آینده قرار گرفته و تشخیص راه حل های موفق از ناموفق را تسهیل سازد .
نظر به این الزامات و ضروریات از سال 1380 گروهی از همکاران شما درصدد ایجاد یک تشکل صنفی و غیر سیاسی در حوزۀ تأمین اجتماعی برآمدند که بنابر ملاحظات و مقتضیات و با توجه به مضایق و محدودیتها بالاخره اخیراً موفق به تأسیس و اخذ مجوز رسمی فعالیت یک سازمان مردم نهاد ( سمن یا NGO) بعنوان تشکل کاملاً صنفی و غیرسیاسی برای فعالان حوزۀ " رفاه و تأمین اجتماعی " و بمنظور بسط و ارتقاء فرهنگ تأمین اجتماعی و...از وزارت کشور گردیدیم و در حال تدارک مقدمات اجرایی استقرار و فعالیت آن می باشیم. که برخی از مستندات مربوط به انجمن موصوف جهت مزید استحضار به ضمیمۀ این نامه ایفاد می گردد و اطلاعات تکمیلی را می توانید در سایت های انجمن به نشانی های ... و ... ملاحظه فرمایید .
در اولین گام و به منظور بهره مندی از برکات و منشأت ارزشمند تضارب آراء و افکار و با هدف مستند سازی تاریخ شفاهی سازمان تأمین اجتماعی قصد داریم تا از نظرات جنابعالی که یکی از فعالان حوزۀ تأمین اجتماعی بوده و هستید استفاده نماییم . بهمین منظور چارچوب کلی پرسشنامه و سؤالات مصاحبه بشرح پیوست تنظیم و تقدیم شده است ، خواهشمند است با تهیه جوابیه ( بصورت نوشتاری دست نویس و یا فایل تایپی ) و یا ارسال فایل صوتی و یا اختصاص وقت ملاقات حضوری و مصاحبه برای همکاران انجمن ، ما را در پیشبرد این طرح یاری دهید . همچنین انجام این مصاحبه بصورت اینترنتی نیز مقدور است و برای این منظور می توانید از طریق مراجعه به آدرس فوق پاسخ های خود را درج و در اختیار طرح قرار دهید .
پاسخ های واصله در سایت مذکور در اختیار عموم و بویژه مدیران و کارشناسان حوزۀ رفاه و تأمین اجتماعی قرار گرفته و همچنین بتدریج با فراهم شدن بضاعت مالی برای انجمن و یا با یافتن حامی ( اسپانسر) در قالب کتاب چاپ و منتشر شده و همچنین در همایش " تجلیل از مفاخر تأمین اجتماعی ایران " یا تقدیر از " چهره های ماندگار تأمین اجتماعی " و یا در نشستهای ماهانه ای تحت عنوان " چهره های ماه تأمین اجتماعی " مورد بحث و تبادل نظر بیشتر قرار خواهد گرفت .
شایان ذکر اینکه بلحاظ فرایند طولانی تأسیس انجمن های مردم نهاد و لزوم حضور مؤسسین در مراحل مختلف آن نظیر انگشت نگاری و... تصمیم گرفتیم که این حقیر و جمعی از همکاران مراحل تأسیس را طی نموده و پس از تکوین و شکل گیری انجمن بتوانیم در خدمت جمعی از بزرگان حوزۀ رفاه و تأمین اجتماعی نظیر جنابعالی و سایر عزیزان بعنوان اعضای هیئت امناء و هیئت مدیره باشیم و اینجانب و همکاران تحت راهبری عالیه پیشکسوتان این عرصه فعالیت نمائیم فلذا چنانچه جنابعالی مایل به همکاری و مساعدت فکری و عملی به این انجمن و همراهی و همیاری در جهت بسط و اعتلای مقوله تأمین اجتماعی می باشید ، با خوشوقتی پذیرای حضور شما در ارکان انجمن خواهیم بود.
خواهشمند است در صورت تمایل به انجام ملاقات و مصاحبه حضوری و یا برای اطلاع از سایر مسائل و موضوعات مرتبط با پرسشنامه پیوستی با ... " مدیر اجرایی طرح " به شماره تلفن ... و یا آدرس ایمیل... تماس حاصل فرمایید.
رجاء واثق دارد تا با بهره گیری از مظاهرت فکری و عملی آنجناب و سایر پیشکسوتان و فعالان عرصه رفاه و تأمین اجتماعی بتوانیم گامهای مؤثرتری در بسط و تعالی این مقوله برداشته و خدمتی در حد بضاعت خویش به ملت ایران بالاخص شرکای اجتماعی سازمان تأمین اجتماعی عرضه و ادای دین و احترامی به روح بلند همکاران در گذشته نموده و چراغی فراراه مدیران و کارشناسان نسل فعلی و نسلهای آینده سازمان تأمین اجتماعی قرار دهیم .
به نام خداوند بخشندۀ مهربان
پرسشنامه / سؤالات مصاحبه با پیشکسوتان و فعالان حوزۀ رفاه و تأمین اجتماعی
1) نام و نام خانوادگی :
2) تاریخ تولد :
3) محل تولد:
4) مدرک و رشتۀ تحصیلی :
5) سمت یا شغل یا فعالیت فعلی :
6) تاریخ شروع خدمت در سازمان تأمین اجتماعی :
7) محل خدمت :
8) تاریخ ترک سازمان تأمین اجتماعی :
9) در صورت تمایل سرگذشت زندگی خود را بطور مختصر و بصورت خودنگاری ( اتو بیوگرافی ) بیان فرمایید :
10) سرگذشت کاری یا رزومه و سوابق کاری ( تجربیات مدیریتی و کارشناسی و مسئولیت های اجرایی و پژوهشی ) خود را از ابتدا تا کنون بیان فرمایید :
11) نحوۀ آشنایی و یا ورودتان به سازمان تأمین اجتماعی و حوزۀ رفاه و تأمین اجتماعی را شرح دهید :
12) نوع نگاه و تحلیل شما از تأمین اجتماعی تا قبل از ورودتان به آن چگونه بود ؟
13) مهمترین و شاخص ترین اقدامات و فعالیت های شما در حوزۀ رفاه و تأمین اجتماعی از گذشته تا کنون چه بوده است ؟
14) شیرین ترین خاطره شما از دوران ارتباط با سازمان تأمین اجتماعی کدام است ؟
15) تلخ ترین خاطره شما از دوران ارتباط با سازمان تأمین اجتماعی کدام است ؟
16) اگر مجدداً توفیق حضور در سازمان تأمین اجتماعی را بیابید چه اقداماتی را انجام می دهید و چه کارهایی را که در گذشته انجام داده اید را تکرار نمی کنید؟
17) اگر زمانی مسئولین فعلی و یا آتی سازمان تأمین اجتماعی بخواهند از نظرات شما در ادارۀ آن استفاده کنند چه توصیه هایی به آنها دارید و چه اولویتهایی را در دستور کار آنها قرار می دهید ؟
18) اگر بخواهید در یک جمله و یا پاراگراف سازمان تأمین اجتماعی را تعریف چه می نویسید ؟
19) اگر بخواهیم شعار یا آرمان سازمان تأمین اجتماعی را در یک جمله کوتاه بیان کنیم نظر شما چیست ؟
20) اگر بخواهیم رنگ سازمان تأمین اجتماعی را مشخص کنیم شما سازمان را چه رنگی می بینید یا چه رنگی باید باشد؟
21) در حال حاضر مهمترین " نقاط قوت " سازمان تأمین اجتماعی چیست ؟
22) در حال حاضر مهمترین " نقاط ضعف " سازمان تأمین اجتماعی چیست ؟
23) در شرایط حاضر اصلی ترین " تهدیداتی " که پیش روی سازمان تأمین اجتماعی قرار دارد چیست ؟
24) در شرایط حاضر اصلی ترین " فرصتهایی " که پیش روی سازمان تأمین اجتماعی قرار دارد چیست ؟
25) راهکارهای پیشنهادی شما برای تبدیل نقاط ضعف به قوت و مبدل ساختن تهدیدات به فرصتهای سازمان تأمین اجتماعی چیست ؟
26) فکر می کنید این مکاتبه باید با چه افراد دیگری انجام شود ؟ لطفاً اسامی و مشخصات افراد پیشنهادی و در صورت امکان تلفن یا آدرس ایمیل آنها را درج فرمایید
27) به نظر شما مفاخر تأمین اجتماعی و چهره های ماندگار سازمان باید دارای چه خصوصیاتی باشند؟
28) با توجه به تعریف فوق چند تن از آنها را با ذکر دلیل و اقدامات شاخص و برجسته ایشان نام ببرید.
29) شما چه کمکهای فکری و عملی می توانید به این طرح ( مستند سازی تاریخ شفاهی سازمان تأمنی اجتماعی و تجلیل از مفاخر تأمین اجتماعی ایران ) و یا به انجمن بفرمایید؟
30) نظر خود را درخصوص نحوه اداره مظلوب سه بخش اساسی سازمان تامین اجتماعی یعنی بخش های بیمه ای ودرمانی و سرمایه گذاری تبیین فرمائید؟بطور مثال در بخش درمان شما قائل به درمان مستقیم هستید یا در مان غیر مستقیم؟و...
+ نوشته شده در یکشنبه نوزدهم مهر ۱۳۹۴ ساعت 13:33 توسط علی حیدری
|
دیباچه